Najpopularniejszy obecnie na rynku rodzaj sprzęgła, które montowany jest w samochodach z manualnymi skrzyniami biegów to sprzęgło cierne, jedno-tarczowe, suche. Tego typu rozwiązanie nie jest jednak jedyne. Często spotyka się także sprzęgła jedno-tarczowe mokre oraz wielo-tarczowe suche bądź mokre. Takie sprzęgła są jednak stosowane w sposób nieco mniej uniwersalny. Przeznaczone są bowiem do zastosowań szczególnego rodzaju. W motocyklach często stosowane jest sprzęgło mokre. Z kolei w ciężarówkach bardzo często stosowane są sprzęgła wielo-tarczowe mokre. W takich pojazdach pojawia się ogromny moment obrotowy, który należy przenosić. Od jakiegoś czasu sprzęgła tarczowe mokre zaczynają być wprowadzane do samochodów osobowych. Możliwe jest to dzięki zastosowaniu skrzyń biegów dwu-sprzęgłowych. Jednym z przykładów jest skrzynia DSG, którą montuje się w samochodach marki Volkswagen. Konstrukcje o podobnej budowie stosuje się także w pojazdach osobowych marek Hyundai oraz Reanult.
Jak działa sprzęgło mokre?
Sprzęgło cierne mokre ma podobne zasady działania do sprzęgła suchego. Nieznacznie różni się budową elementów sprzęgła. Stosuje się w nich elementy takie jak okładziny cierne, które przystosowane są do pracy w kąpieli olejowej. Oba wymienione rodzaje sprzęgieł charakteryzują się tym, że napęd przekazywany jest poprzez przyciśnięcie tarczy do koła zamachowego. Skrzynia biegów odbiera moc dzięki wałkom sprzęgowym, które znajdują się w tarczy sprzęgła. Następnie przekazuje moc dalej: na półosie napędowe bądź wał napędowy.
Mokre sprzęgło w DSG
Sprzęgła mokre stosuje się również w dwu-sprzęgłowych skrzyniach biegów, na przykład DSG. Za jej opracowanie odpowiadały firmy BorgWarner, Volkswagen oraz LuK. Ta skrzynia biegów cieszy się obecnie ogromną popularnością. Montuje się ją we wszystkich produkowanych autach osobowych przez firmę VAG, do której należą marki takie jak Audi, Skoda, Seat oraz Volkswagen. Pierwsza tego typu skrzynia posiadała 6 biegów oraz mokre sprzęgło. Wprowadzono ją w roku 2003. Jej oznaczenie brzmiało DQ250. Maksymalny moment obrotowy, który potrafiła przenieść ta skrzynia był równy 350 Nm. W 2008 roku swą premierę miała odmiana o nazwie DW 200. Wyposażono ją w sprzęgło suche. Miała siedem przełożeń. Mogła współpracować tylko z samochodami, które osiągały maksymalnie 250 Nm. Obecnie stosuje się ją w słabszych samochodach oraz w autach o mniejszych pojemnościach – na przykład 1,6 TDI czy 1,8 TSI. Dodatkowo jest to jedyny model skrzyni biegów DSG, który posiada sprzęgło suche.
Działanie sprzęgła wielotarczowego mokrego
Niektóre motocykle oraz znaczna część ciężarówek wyposażona jest w sprzęgła wielotarczowe mokre. Takie sprzęgła pracują w kąpieli olejowej i posiadają minimum dwie tarcze sprzęgła. Ich głównym zadaniem jest przenoszenie dużych momentów obrotowych. Nadają się do pracy w bardzo trudnych warunkach, na przykład w samochodach ciężarowych. Mechanizm działania jest zbliżony do tego występującego w zwykłym sprzęgle jednotarczowym oraz wielotarczowym suchym. Docisk sprzęgła odpowiada za dociskanie zespołu tarcz do koła zamachowego. Następnie rozpoczyna się proces przekazywania mocy. Dzięki zastosowaniu wielu tarcz zwielokrotniony zostaje rozmiar powierzchni ciernej, a moment obrotowy można przenosić.
Kiedy wymieniać mokre sprzęgło w skrzyni dwusprzęgłowej?
Bardzo wielu właścicieli aut, które wyposażone są skrzynie dwusprzęgłowe, w którymś momencie muszą wymienić sprzęgło. W przypadku skrzyni biegów DSG, którą opracował koncern Volkswagen, wytrzymałość tego elementu jest równa 200 000 kilometrów. To, czy sprzęgło nadaje się do naprawy, powinni ocenić pracownicy warsztatu specjalizującego się w naprawach tego rodzaju skrzyń biegów i wymianą sprzęgieł. Istnieje jednak szereg objawów, które wskazywać mogą na konieczność wymiany sprzęgła. Mowa tu między innymi o szarpaniu w trakcie zmieniania biegów, przeciąganiu – jest to sytuacja, gdy skrzynia biegów zmienia bieg przy większych niż zazwyczaj obrotach silnika. Tego rodzaju symptomy nie przesądzają jednak w jednoznaczny sposób o awarii tego elementu. Przy wszystkich wymianach sprzęgieł należy również w sposób dokładny sprawdzić bądź wymienić koło dwumasowe.
